به گزارش خبرنگار زمان اقتصاد، بامداد جمعه ۲۵ خردادماه، در پی صدور قطعنامهای از سوی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی علیه برنامه هستهای ایران، ارتش رژیم صهیونیستی حملهای محدود و برنامهریزیشده را به خاک ایران ترتیب داد. این اقدام تنشآفرین تنها چند ساعت پس از تصویب قطعنامه رخ داد؛ قطعنامهای که در حالی صادر شد که خود رژیم اسرائیل، علیرغم در اختیار داشتن بیش از ۲۰۰ کلاهک هستهای، هیچگاه به معاهده NPT نپیوسته و برنامه هستهای خود را نیز خارج از نظارت آژانس پیش برده است.
این حملات، نهتنها تنشهای منطقهای را به سطح هشدار رساند، بلکه بهسرعت اثرات اقتصادی و روانی خود را در بازارهای مالی بینالمللی، بهویژه بازار طلا نشان داد. در پی این رویداد، بازارهای جهانی دستخوش نوساناتی جدی شدند. انس جهانی طلا که پیشتر نشانههایی از ورود به یک فاز افزایشی را در واکنش به ریسکهای ژئوپلیتیکی منطقهای نشان داده بود، بلافاصله جهش قابلتوجهی را تجربه کرد.
تشدید تنش، تشدید فرار سرمایه به طلا
طلا از دیرباز نقش یک دارایی امن (Safe Haven) را در بازارهای جهانی ایفا کرده است. در زمان بروز بحرانهای سیاسی، نظامی یا اقتصادی، سرمایهگذاران برای حفظ ارزش سرمایه خود، به خرید طلا روی میآورند. آنچه هفته گذشته در بازار انس جهانی طلا رخ داد، مصداق روشن این قاعده بود.
در شرایطی که دلار آمریکا در وضعیت نسبتا با ثباتی قرار داشت و نرخ بهره فدرال رزرو نیز تغییری نکرده بود، طلا تنها تحت تأثیر یک محرک جهش یافت: تنش نظامی مستقیم میان دو بازیگر منطقهای دارای قدرت موشکی و هستهای بالقوه. این وضعیت نهتنها برای ایران و اسرائیل بلکه برای کل منطقه و حتی بازارهای فرامنطقهای مانند اروپا، چین و آمریکا هم هشداردهنده تلقی شد.
واکنش بازار طلا به حمله اسرائیل به ایران و تحلیل بنیادی رشد قیمت
در هفته منتهی به ۲۴ خرداد، قیمت انس جهانی طلا از محدوده ۳۳۱۸ دلار شروع به صعود کرد و در پایان هفته به رکورد ۳۴۳۲.۶۴ دلار رسید. این رشد در پی سقوط موشکها در خاک ایران و گمانهزنیها در مورد پاسخ احتمالی تهران، موجب شد تا سرمایهگذاران بهسرعت داراییهای خود را به سمت پناهگاههای امنی همچون طلا منتقل کنند.
بررسی دقیقتر دادهها نشان میدهد که پس از رسیدن طلا به سطح حمایتی ۳۲۹۶ دلار، این فلز گرانبها هرگز به زیر سطح ۳۳۰۰ دلار بازنگشت. در روز پنجشنبه، قیمت طلای نقدی به مرز ۳۴۰۰ دلار نزدیک شد و نهایتاً در روز شنبه (۲۴ خرداد) از مرز مقاومتی ۳۴۴۰ دلار نیز عبور کرد. هرچند در ادامه، با کاهش تنش اولیه و عدم پاسخ متقابل بلافاصله از سوی ایران، بازار کمی آرامتر شد و قیمت طلا در محدوده ۳۴۲۰ تا ۳۴۳۵ دلار نوسان کرد.
افزایش ۷.۲۸ درصدی طلا در یک ماه
در مقایسه با تاریخ ۲۶ اردیبهشت (یک ماه قبل)، قیمت انس طلا از ۳۱۹۹.۶۸ دلار به ۳۴۳۲.۶۴ دلار رسیده که معادل ۷.۲۸ درصد رشد است. در بازه سهماهه نیز رشد طلا به حدود ۱۴.۳۷ درصد رسیده که نشان از اقبال بالای سرمایهگذاران به این فلز در شرایط پرریسک جهانی دارد.
افزایش قیمت انس طلا تا سطح بیسابقه ۳۴۳۲.۶۴ دلار (در ۲۴ خرداد ۱۴۰۴) تنها ناشی از اخبار فوری نبود. چهار عامل اساسی باعث تقویت روند صعودی این فلز گرانبها شدند:
۱. بیاعتمادی به چشمانداز امنیت منطقهای: احتمال درگیریهای بعدی، واکنش ایران، و مداخلات بازیگران ثالث (مثل آمریکا یا حزبالله) موجب تداوم رفتار احتیاطی سرمایهگذاران شد.
۲. کاهش شاخصهای ریسکپذیری در بازارهای سهام: افت شاخصهای بورس آسیا و کاهش تقاضا برای داراییهای پرریسک مانند سهام فناوری یا رمزارزها، به نفع طلا تمام شد.
۳. ثبات نرخ بهره در آمریکا: فدرال رزرو در نشست اخیر خود، نرخ بهره را در محدوده قبلی حفظ کرد. در نبود چشمانداز افزایش نرخ بهره، طلا که بهرهای پرداخت نمیکند، جذابیت بیشتری پیدا کرد.
۴. تقویت تقاضای فیزیکی از سوی بانکهای مرکزی: طبق گزارش شورای جهانی طلا، بانکهای مرکزی در ماههای اخیر حجم قابل توجهی از طلا به ذخایر خود اضافه کردهاند. این روند، با بالا گرفتن تنشهای سیاسی، شتاب بیشتری گرفته است.
طلا در برابر سکه، دلار و بیتکوین: بازدهی بالاتر، نوسان منطقیتر
در یک مقایسه مستقیم بین چهار بازار اصلی برای ایرانیها، طلا پیشتاز بوده است:
انس جهانی طلا +۷.۲۸% پناهگاه امن، رشد سریع در بحران
سکه بهار آزادی +۶.۰۱% اثرپذیر از انس، اما با ریسک داخلی
دلار آزاد +۱.۴۵% نوسان محدود؛ انتظار سیاستگذاری داخلی
بیتکوین +۱.۶۶% نوسانپذیر و تحت تأثیر ریسک فناوری
بنابراین سرمایهگذارانی که پیشتر، در فضای باثباتتر به خرید انس اقدام کرده بودند، در حال حاضر از سود امنتر و قابل پیشبینیتری بهرهمند شدهاند. همچنین طلا برخلاف بیتکوین، با مقاومت بازارهای رسمی جهانی حمایت میشود.
آینده بازار طلا: صعود یا ثبات؟
در صورت ادامه تنش میان ایران و اسرائیل، یا وقوع اقدامات تلافیجویانه سنگینتر، میتوان انتظار داشت که انس جهانی طلا از سطح مقاومتی ۳۴۴۶ دلار نیز عبور کرده و به محدوده ۳۵۰۰ دلار نزدیک شود. برخی تحلیلگران حتی تا محدوده ۳۵۵۰ دلار را برای هفتههای آینده در صورت تشدید درگیریها پیشبینی کردهاند.
با این حال، اگر طرفین به سمت مدیریت بحران و تنشزدایی حرکت کنند، احتمال تثبیت انس در محدوده ۳۴۰۰ تا ۳۴۳۰ دلار وجود دارد. این سناریو با ثبات نسبی در بازار ارز و کاهش هیجان در بازارهای جهانی همراه خواهد بود.
چرا تحلیل بازار طلا اهمیت دارد؟
در شرایطی که منطقه خاورمیانه یکی از پیچیدهترین و حساسترین نقاط ژئوپولیتیکی جهان است، کوچکترین تحولات در روابط نظامی و سیاسی میتواند تأثیر فوری بر بازارهای جهانی بگذارد. طلا نهتنها بهعنوان یک کالای زینتی یا صنعتی بلکه بهعنوان شاخصی برای سنجش اضطراب جهانی عمل میکند.حرکت فعلی طلا، زنگ هشدار بزرگی برای سیاستگذاران و سرمایهگذاران است: بازارها دیگر به گمانهزنیها واکنش نشان نمیدهند، بلکه به واقعیت میدان نبرد واکنش میدهند.
نظر شما