۱۴.۵ میلیارد دلار تولید فولاد به دلیل محدودیت انرژی از دست رفت

به گزارش زمان اقتصاد؛ بهرام سبحانی رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران امروز در نشست خبری درباره خسارت وارده به صنایع فولادی ناشی از قطعی برق و گاز گفت: در سال ۱۴۰۳ نسبت به ۱۴۰۲ تولید فولاد به میزان ۵.۷ درصد کاهش یافته است که دلیل اصلی آن محدودیت انرژی برای صنایع فولادی کشور بود. نکته مهم اینجاست در ۱۴۰۳ معادل پنج و نیم میلیارد دلار خسارت ناشی از عدم تولید به دلیل قطعی برق بوده است.

وی افزود: همچنین خسارت مجموع سال‌های ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲ نیز هشت و نیم میلیارد دلار بوده است. بنابراین ۱۴.۵ میلیارد دلار ارزش تولید از دست رفته صنعت فولاد ناشی از محدودیت انرژی طی ۴ سال بوده است.

سبحانی، گفت: وقتی آمار صادرات را از کارخانه‌ها می‌گیریم، عددی به دست می‌آید که نشان‌دهنده میزان واقعی صادرات آن شرکت است. اما وقتی به آمار گمرک مراجعه می‌کنیم، معمولاً این رقم بالاتر است. دلیلش چیست؟ برخی تجار خارج از شبکه رسمی کارخانه‌ها، محصولات را از بازار داخلی، خصوصاً مقاطع طویل مثل تیرآهن و میلگرد، خریداری می‌کنند و با استفاده از کارت‌های بازرگانی یک‌بار مصرف اقدام به صادرات می‌کنند. در این حالت، این ارقام در آمار صادرات کارخانه‌ها ثبت نمی‌شود، اما در آمار گمرک درج می‌شود.

به گفته وی، این موضوع چند پیامد منفی به همراه دارد. اول اینکه ارزش ارزی صادرات انجام‌شده توسط این کارت‌ها معلوم نیست به کشور بازگردد، چراکه دارندگان این کارت‌ها افراد گمنام و فاقد شناسنامه تجاری معتبر هستند. در حالی که صادرات رسمی کارخانه‌ها شفاف و قابل پیگیری است اما صادرکننده غیررسمی که محصولات را از بازار جمع‌آوری می‌کند، هویت مشخصی ندارد و نمی‌توان تضمین کرد ارز صادراتی را چگونه و یا حتی آیا بازمی‌گرداند یا نه.

وی اضافه کرد: اگر هم ارز را بازگرداند، معمولاً یا آن را به نرخ آزاد در بازار می‌فروشد یا با آن کالایی وارد می‌کند و سود بیشتری به دست می‌آورد. همین موضوع باعث می‌شود بتواند محصول را به زیر قیمت کارخانه به خریدار خارجی بفروشد و این مسئله منجر به شکل‌گیری یک فاجعه اقتصادی می‌شود.

رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد با اشاره به اینکه این مسأله فقط یک آسیب برای بنگاه‌های تولیدی نیست؛ بلکه وجه ملی هم دارد، گفت: وقتی صادرکننده غیررسمی با قیمت پایین محصولات ایرانی را به بازارهای منطقه عرضه می‌کند، کشور مقصد این کار را به عنوان دامپینگ تلقی می‌کند و برای مقابله با آن، بر واردات محصولات ایرانی، از جمله میلگرد، تعرفه وضع می‌کند. نمونه بارز این وضعیت را هم‌اکنون در عراق و افغانستان می‌بینیم که روی میلگرد ایران تعرفه وضع کرده‌اند و علت آن همین کانال‌های غیررسمی و صادرات ارزان‌قیمت است؛ وگرنه کارخانه‌های رسمی حاضر نیستند محصول خود را زیر قیمت تمام‌شده صادر کنند.

به گفته رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد، صادرات مقاطع طویل در ۱۴۰۳ با ۳۳۷۱ هزار تن، از نظر وزنی ۱۴ درصد و از نظر ارزشی با ۱,۵۹۵ میلیون دلار، ۹ درصد رشد کرد. ورق‌های فولادی نیز با ۵۷۴ هزار تن، رشد ۱۹ درصدی حجمی و با ۳۴۳ میلیون دلار، افزایش ۱۲ درصدی ارزآوری داشت. در مقابل، صادرات فولاد خام به ۶,۰۹۳ هزار تن سقوط کرد که ۲۲ درصد کمتر از سال قبل است؛ ارزش دلاری این بخش از ۳,۷۵۸ میلیون دلار به ۲,۷۷۰ میلیون دلار کاهش یافت.

سبحانی افت تولید فولاد خام را نتیجه سیاست‌های ارزی سال ۱۴۰۲ دانست و گفت: تا سه‌ماهه سوم سال، صادرکننده مجبور بود ارز را با نرخ نیما بازگرداند؛ فاصله زیاد این نرخ با بازار آزاد، صادرات را فاقد توجیه اقتصادی کرد.

وی عنوان کرد: مطابق توافق وزارت نیرو با وزارت صنعت، معدن و تجارت، مقرر بود از کل معادن و صنایع در نهایت ۲ هزار مگاوات کسری برق داشته باشیم، نه اینکه ۹۰ درصد کسری برق داشته باشیم که اعتراض وزیر صمت را داشتیم و ما صنایع نیز اعتراض کرده ایم.

رئیس هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران خاطرنشان کرد: نگاه رئیس جمهور عدم ضربه به تولید است اما به خاطر محدودیت برق، تامین برق خانگی در اولویت قرار گرفته است و برای صنایع کسری به وجود آمده است که این محدودیت ها در سه ماه آینده به زنجیره تولید صنایع خشارت وارد می کند.

وی با بیان اینکه به همان سرعت که صنعت رشد کرد زیرساخت های انرژی مورد توجه قرار نگرفت، گفت: امروز با ناترازی روبه‌رو هستیم، اما درخواست ما برقراری عدالت در تامین برق صنایع است.